تله یا طرحواره چیست و از کجا می‌آید؟

به بیانی ساده چکیده تجربیات زیست شده از بدو تولد در ذهن ما مجموعه‌ الگوهای فکری، احساسات و باورهایی را نسبت به یک سری از عوامل بیرونی ایجاد میکند که در طول دوران زندگی فرد بر روند تحلیل و دریافت تجربیات بیرونی،‌ فرآیند تصمیم گیری و تصمیم سازی تاثیر مستقیم میگذارد.

تاثیر طرحواره‌ها عموما نتایج نامطلوب به همراه دارد و به شدت بر شکل گیری ساختار شخصیتی فرد تاثیر میگذارد. در بسیاری از موارد تله‌های روانی و یا به عبارتی طرحواره‌ها خود را در روابط بین فردی، موقعیت‌های شغلی و روابط اجتماعی نشان میدهند. از جمله موارد بسیار عیان از تاثیر طرحواره ها میتوان به بدبینی و یا خوش بینی‌های افراطی،‌ شک و تردید‌های بی‌دلیل،‌ احتیاط‌های بی‌منطق،‌ جزئی نگری‌ها و رفتارهای وسواس گونه چه در شرایط کاری و چه در شرایط عادی زندگی اشاره کرد. 

از ویژگی‌های مهم و اساسی کارآفرینان موفق توان واگذاری، اعتماد، تصمیم گیری‌های قاطعانه و فوری است. اما شاید از میان صدها کارآفرین تنها معدود افرادی باشند که میتوانند این ویژگیها را به راحتی در زندگی و شرایط کاری روزمره تجربه کنند. مابقی عموما در هنگام مواجه با مشکلات و یا لحظات خاص تصمیم‌گیری درگیر گفتگوهای ذهنی میشوند که باعث میشود عدم اعتماد،‌ شک و تردید، عقب نشینی‌های بی‌دلیل جایگزین تصمیم گیری و رفتار درست شود. در نهایت آنچه که بوجود می‌آید از دست دادن فرصت‌های ناب و خاص کارآفرینی است.
از دیدگاه روانشناسان و صاحب نظران این حوزه چنانچه فردی این مدل از احساسات و باورها را در موارد مختلف زندگی از روابط شخصی و عاطفی گرفته تا موقعیتهای حساس کاری تجربه و تکرار کند احتمال دارد که شخص مذکور در یکی از انواع تله‌های روانی گیر کرده باشد.